لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی شامل طیف وسیعی از محصولات است که جامعه هدف آنها را کلینیک های دندانپزشکی، بیمارستان ها و درمانگاه های این بخش تشکیل می دهد. این لوازم برای بهداشت هرچه بیشتر مکان های دندانپزشکی تولید شده و با کاربرد های متفاوت به صورت روزانه تولید می شوند. برای معرفی کامل لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی می توان بیش از 40 قلم جنس را نام برد که همگی از ضروریات مطب ها هستند. سرساکشن ها (Saliva Ejector)، سینی های رنگی یکبار مصرف، آینه های یکبار مصرف گرد و بیضی، پیشبند های نایلونی بیمار، روکش یونیت و … تنها بخش کوچکی را تشکیل می دهند که در ادامه به آنها پرداخته و برخی را با دقت توضیح می دهیم.
اما پیش از آنکه به ادامه مطلب بپردازیم، در صورت نیاز می توانید به مقالات گذشته ما رجوع کرده و اطلاعات بیشتری کسب کنید. بطور مثال در مقاله راهنمای خرید تجهیزات دندانپزشکی در مورد تمامی ضروریات یک مطب مطالبی را عنوان کرده ایم. همچنین احتمالا در مطلب آشنایی با تجهیزات اندو و کاربرد آن و البته آشنایی با وسایل دندانپزشکی برای دستیار هم اطلاعات مفیدی برای شما وجود خواهند داشت.
Table of Contents
لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی
استفاده از لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی در کنترل انواع بیماری های واگیردار و قابل انتقال بسیار مفید است. به کمک لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی شما می توانید ضمن رعایت پروتکل های مراقبتی و بهداشتی که توسط وزارت بهداشت و آموزش پزشکی تهیه و در اختیار مراکز درمانی قرار گرفته، محیطی امن را برای مراجعه کنندگان فراهم کنید.
عفونت ها و مخصوصا انواع واگیردار آن از شایعترین مشکلات دهان و دندان محسوب می شوند. بنابراین باید وسایل مطب های دندانپزشکی بلافاصله بعد از استفاده استریل شوند. آن هم هر بار توسط دستگاه اتوکلاو که مخصوص این کار است.
مطلب مرتبط: نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی
با توجه به زمان زیاد و مهارت خاصی که برای استفاده از این دستگاه نیاز است، بسیاری از داندانپزشک ها ترجیح می دهند از لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی استفاده کنند. بدین ترتیب ما هم تصمیم گرفتیم که لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی را بصورت کامل در مطلبی جداگانه قرار دهیم. این لیست کمک می کند تا جای ممکن با اکثر این وسایل آشنا شوید و با چک کردن آن، چیزی در مطب یا درمانگاه خود کم نخواهید داشت. می توانید در ادامه، جدول لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی را ملاحظه کنید:
ردیف | نام | ردیف | نام |
---|---|---|---|
1 | اندوباکس | 2 | جای قلم |
3 | آینه یکبار مصرف | 4 | آینه بزرگنمایی |
5 | آینه بیمار نشکن | 6 | آمالگام کریر |
7 | اسلپ شیشه ای | 8 | استند فایل فنری |
9 | ایندومتر | 10 | برس کامپوزیت |
11 | پیش بند یکبار مصرف | 12 | پنس یکبار مصرف |
13 | پین جت | 14 | انواع تری |
15 | تاریکخانه ساده | 16 | تورج گازی |
17 | جای رول پنبه | 18 | جای دستکش |
19 | انواع جای فرز | 20 | جای سرنگ |
21 | جای کامپوزیت | 22 | جای کارپول |
23 | جای پلاک ارتودنسی | 24 | دستکش معاینه |
25 | دسته برس کامپوزیت | 26 | انواع روکش |
27 | سرپوآر یکبار مصرف | 28 | سر ساکشن |
29 | سینی دندانپزشکی یکبار مصرف | 30 | سوند یکبار مصرف |
31 | انواع شیلد | 32 | فرز پاک کن |
33 | گوده | 34 | وج چوبی |
35 | روکش پوآر | 36 | عینک محافظ |
37 | میکروبراش | 38 | انواع شان |
39 | انواع گان | 40 | پک بیمار |
41 | پک ساده | 42 | پک جراحی |
43 | پک ایمپلنت | 44 | رترکتور |
تمامی یا بخش زیادی از لوازیم نام برده شده در این جدول لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی، باید حتما توسط دندانپزشکان جهت استفاده در مطب یا درمانگاه، تهیه شوند.
مهم ترین لوازم یکبار مصرف دندانپزشکی
سینی یک بار مصرف دندانپزشکی:
جهت استریل نگه داشتن ابزار و تجهیزات دندانپزشکی از سینی های یکبار مصرف استفاده شده و این وسیله برای منظم کردن آنها مورد استفاده قرار می گیرد. عموماً سینی های یک بار مصرف دارای کیفیت بالایی بوده و تولید شده از مواد اولیه درجه یک هستند. این مورد برای کسب انواع مجوز ها و رضایتمندی مشتریان الزامی است.
رول پنبه دندانپزشکی:
رول پنبه دندانپزشکی بجهت نظافت مداوم سطح پوست و بدن به کار برده می شود. همچنین برای مراقبت از زخم ها در کنار گاز استریل، از این وسیله یک بار مصرف استفاده می کنند. رول پنبه دندانپزشکی از مهمترین لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی است که در بسته های بهداشتی عرضه شده و قابلیت جذب فوق العاده بالایی دارد.
حتما بخوانید: فرق ایمپلنت کره ای و سوئیسی
ماسک دندانپزشکان:
یکی از لوازم بسیار ضروری در مکان های درمانی و علی الخصوص مطب ها، ماسک دندانپزشکان است. این ماسک ها به طور خاص با ماسک های عادی فرقی ندارد. بدان معنی که همان ماسک های سه لایه جهت استفاده دندانپزشک کافیست. اما گاهی دیده می شود که در مطب های دندانپزشکی، از ماسک های N95 هم استفاده می شد و طرفداران زیادی هم دارند.
عینک و شیلد دندانپزشکی:
عینک و شیلد دندانپزشکی وسیله ای برای محافظت صورت در مقابل ترشحات خارج شده از دهان بیمار است. این وسیله اعلب بدون سایز بوده و در نتیجه برای انواع صورت های مختلف قابل استفاده می باشد. عینک و شیلد دندانپزشکی را همچنین می توان بر روی عینک طبی نیز نصب کرد. محافظت بیشتر این وسیله در کنار استفاده آسان از آن ابزاری مطمئن برای دندانپزشکان می سازد.
رترکتور:
رترکتور همان ابزار ترسناکی است که برای باز نگه داشتن دهان بیمار حین کار در دندانپزشکی استفاده می شود. این وسیله بسیار کاربردی که از مهم ترین لوازم یکبار مصرف دندانپزشکی است، با کنار زدن لب، لپ و دهان بیمار، فضای لازم برای جراحی دندان و دهان بیمار را آماده می کند. رترکتورها انواع مختلفی دارند که بر اساس نوع عملکرد خود در بازار یافت می شوند.
مطلب مرتبط: طرز استفاده از بلیچینگ وایت اسمایل
سرساکشن:
در هنگام انجام کار بر روی دندان، معمولا حفره دهان از مایعات و خونابه پر می شود. بدین منظور از سر ساکشن که یک لوله باریک است استفاده می شود تا رطوبت بیش از حد دهان خارج گردد. چون این وسیله در معرض مستقیم با دهان بیمار قرار دارد، بهتر است از لوازم یک بار مصرف در این بخش استفاده گردد تا سلامتی بیمار مورد خطر قرار نگرفته و همچنین از انتقال بیماری های عفونی جلوگیری شود.
روکش پوآر دندانپزشکی:
روکش پوآر دندانپزشکی یکی از ابزار های حاضر در یونیت دندانپزشک است که در اختیار قرار دارد. در زمان تراش دادن دندان های باقی مانده این سطوح در دهان رها می شوند. به وسیله پوآر آب، این مواد از روی سطح دندان و همچنین داخل دهان پاک می شوند. مورد دیگر به پوآر هوا باز می گردد که کارش پاشیدن هوا به سطح دندان با فشار زیاد است. در نتیجه همانطور که در سرساکشن هم توضیح دادیم، این ابزار هم در دهان بیمار استفاده می شود که خطر انتقال عفونت را به همراه دارد. پس بهتر است برای ایمنی و سلامت از روکش پوآر دندانپزشکی که یکبار مصرف است استفاده کنید.
روکش و کاور یک بار مصرف دندانپزشکی:
یونیت همان صندلی بیمار در مطب دندانپزشکی بوده و از وسایل بسیار مود استفاده این اماکن محسوب می شود. در نتیجه به دلیل استفاده مداوم آن هم بدون کاور یک بار مصرف دندانپزشکی می تواند از علل های مهم انتقال ویروس و میکروب و حتی بیشتر از آن یعنی عفونت ها باشد. پیشنهاد می شود که حتما و با توجه به پروتکل های بهداشتی، از روکش و کاور یک بار مصرف دندانپزشکی بر روی این ابزار استفاده کنید تا به حفظ سلامتی بیمار کمک شایانی گردد.
گان و پوشش های محافظتی:
گان و پوشش های محافظتی همان روکش محافظتی هستند که تن اکثر دندانپزشکان می بینید و از مهم ترین لوازم یکبار مصرف دندانپزشکی می باشند. گان های دندانپزشکی نیز مانند اکثر گان های جراحی پزشکان، بصورت جلو بسته بوده و از طریق بند پشت لباس بسته می شوند. قد گان ها بطور معمول 120 سانتی متر است. البته برخلاف گان های جراحی، گان دندانپزشکی لزوماً نیاز به استریل شدن ندارد. پس تفاوت گان و پوشش های محافظتی دندانپزشکان با گان های جراحی پزشکان را می توان در استریل بودن آنها دانست.
سرنگ شستشو:
سرنگ شستشو که در این مطلب به نوع مخصوص دندانپزشکی آن اشاره می کنیم از لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی محسوب می شود. زیرا بطور خاص با دهان بیمار سر و کار دارد. در واقع باید گفت این مورد هم یکی از مهمترین لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی محسوب شده که وظیفه انتقال سرم یا محلول جهت شسشو به داخل دهان را در کلینیکهای دندان پزشکی برعهده دارد.
لیوان و جا لیوانی:
در اکثر مطب ها و مراکز درمانی برای سهولت استفاده بیماران از لیوان و جا لیوانی استفاده می شود. در مطب های دندانپزشکی هم بدلیل نیاز به حجم بالای آب برای شستشوی دهان باید حتما از لیوان و جا لیوانی یک بار مصرف استفاده کرد.
آبسلانگ:
آبِسلانگ ابزاری ساده و در واقع همان چوب بستنی خودمان است. هنگام معاینه حلق بیماران، دندانپزشک از آبسلانگ استفاده می کند تا بالا آمدن زبان به طور ناخواسته از معاینه ممانعت نکند. در مطب های دندانپزشکی هم به دلیل اهمیت مکان موردبحث، حضور آبسلانگ در لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی بدیهی ست. طول آبسلانگ به طور معمول حدوداً ده سانتیمتر بوده و عرض آن دو سانتیمتر می باشد. سطح آبسلانگ مسطح است و همانطور که در تصویر مشخص شده، دو سر آن تقریباً گرد است.
پد جاذب بزاق:
پد جاذب بزاق هم جزو مهم ترین لوازم یکبار مصرف دندانپزشکی است. این ابزار یکی از جدیدترین لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی محسوب می شود که جزو اولین دستگاه های پر فایده جهت جمع آوری بزاق تولید شده غدد زیر زبانی و غده بزاقی تحت فکی هستند. با کمک و به وسیله این پد جاذب، بزاق بیماران در طول روند هر عمل دندانپزشکی، جذب شده و این باعث می گردد تا بیمار احساس آسایش بیشتری در طول این روند داشته باشد.
کاغذ اتوکلاو:
مزیت استفاده از کاغذ اتوکلاو را می توان ماندگاری طولانی مدت استریلیتی پک ها دانست. زیرا این وسایل با توجه به شرایط محل نگهداری توانایی استریل ماندن تا 9 ماه را دارند. این وسایل هرگز به هنگام استفاده روی ابزار ایجاد پرز نمی کنند. در نتیجه موجبات سو اثر برای بیمار نخواهند شد.
روکش لایت کیور:
لایت کیورها از پر استفاده ترین ابزارهای دندانپزشکی هستند. اگر با ترمیم های کامپوزیتی آشنا باشید، حتما وسیله سازنده آن نور آبی رنگ را می شناسید. این ابزار هم بدلیل اینکه بطور مستقیم در دهان بیمار قرار داده می شود، مستعد انتقال بیماری و عفونت است. پس به همین دلیل استفاده از روکش لایت کیور یکبار مصرف جهت ممانعت از انتقال بیماری اهمیت پیدا می کند.
چرا باید از لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی استفاده کرد؟
در یکی از مطالعات در مورد مطب های دندانپزشکی مشخص گردید چنانچه محصولی به روش صحیح در پروسه اتوکلاو قرار نگرفته و تمیز نشود؛ پروتئین های غیر نرمالی را در همان چرخه استریلیزاسیون تولید می کند که عامل بیماری هستند. این پروتئین ها می توانند هم به دندانپزشک و دستیار آسیب رسانده و هم برای بیماران خطر ایجاد کنند.
یکی از فواید ابزار یکبار مصرف این است که همیشه نو و آماده به کار هستند. فرسودگی، سایش یا کهنگی برایشان معنایی ندارد. در نتیجه این موضوع، عملکرد مناسبی را برایشان تعریف می کند. تعویض بسیار راحت و بی نیازی به استریلیزه شدن آنها، به سرعت و کیفیت درمان اضافه خواهد کرد. همچنین تیم درمن هم خیالی راحت خواهند داشت زیرا از حداکثر قدرت و عدم انتقال آلودگی ابزار، مطمئن هستند.
توصیه در خصوص لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی:
لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی همانگونه که از نامشان مشخص است، غالباً پس از استفاده اول کارایی خود را از دست داده و برای استفاده مجدد مفید عمل نمی کنند. دقت کنید که دردسرهای استفاده دوباره از تجهیزات، اغلب بسیار بزرگتر از هزینه صرفه جویی شده در استفاده از انواع یک بار مصرف است.
به همین دلیل اغلب دندانپزشکان استفاده از لوازم یکبار مصرف دندانپزشکی را با توجه به پروتکل های مراقبتی و بهداشتی و همچنین بدلیل صرفه جویی های اقتصادی مطب لازم و ضروری می دانند. در نتیجه در این مقاله به لیست لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی اشاره داشتیم تا با دیدی کامل به سراغ خرید آنها رفته و چیزی را از قلم نیاندازید.
توجه روز افزون به مسئله بهداشت با توجه به همه گیری های بزرگ اخیر، باعث شده تا استفاده از لوازم یک بار مصرف دندانپزشکی به امری رایج و تا حدودی اجباری در مطب ها تبدیل شده و باعث سهولت کار دندانپزشک شود.
وسایل بسیاری بصورت یکبار مصرف در مطب دندانپزشکان استفاده می شوند که از بین آنها می توان به رترکتور، گان، ماسک، عینک یا شیلد، روکش یونیت، سینی، روکش سری صندلی، لیوان آب و … اشاره کرد
بصورت غیر مستقیم، بله. زیرا عموما ابزار دندانپزشکی باید بلافاصله بعد از استفاده در دستگاه اتوکلاو استریل شوند که این موضوع در نهایت به امری پیچیده و زمان بر تبدیل خواهد شد. در حالی که استفاده از لوازم یک بار مصرف می تواند سبب کاهش هزینه زمان و افزایش دقت شوند.