پر کردن دندان با مواد سیاه یکی از ابهامات بیماران در هنگام نیاز به ترمیم دندان ها است. مواد سیاه یا آمالگام یکی از موثرترین مواد جهت ترمیم حفره های دندانی ست که علیرغم میل کمتر بیماران، فواید بسیاری در زمان پر کردن دندان ها دارد. در کنار دانستن بهترین نوع آمالگام دندان، یک دندانپزشک باید به اصول چرایی ترمیم به وسیله ماده سیاه هم آشنا باشد.
اکثر انسان ها پس از مدتی و به مرور به دلیل تشکیل پلاک دندانی، در معرض حفره های دندانی قرار می گیرند. برحسب نوع این حفره ها و محل قرار گیری دندان، گاهاً استفاده از ماده سیاه یا آمالگام نسبت به ماده سفید یا کامپوزیت تاثیر بیشتری دارد. در ادامه به تفصیل در این مورد صحبت می کنیم.
Table of Contents
مواد سیاه برای پر کردن دندان چیست؟
امروز با توجه به پیشرفت تکنولوژی دندانپزشکی، مواد مختلفی برای پر کردن دندان و حفظ استحکام آن استفاده می شود. دو ماده مهم در این بخش عبارتند از کامپوزیت و آمالگام. گرچه برای این کار از سرامیک (پرسلین) و طلا هم استفاده می شود.
کامپوزیت در بین عموم به ماده سفید شهره است و آمالگام را با نام ماده سیاه می شناسند. هرگز کامپوزیت را با باندینگ اشتباه نگیرید، تفاوت باندینگ و کامپوزیت بسیار است!
در نگاه اول شاید استفاده از ماده سیاه برای پر کردن دندان توصیه نشود، اما آمالگام هم مزیت های بیشماری دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
برای درمان پوسیدگی ها دندان چه باید کرد؟
پوسیدگی های دندان بر روی مینای آن موجب ایجاد پلاک می شود. گرچه با استفاده از بهترین خمیردندان جرم گیر می توان از میزان پلاک ایجاد شده کاست. اما برای حفظ قدرت و استحکام دندان باید حفره های ایجاد شده توسط پلاک دندان را پر کرد.

پر کردن دندان ها بوسیله ماده سیاه یا آمالگام
یکی از قدیمی ترین و در عین حال مستحکم ترین مواد ترمیمی در عمل پر کردن دندان، مواد سیاه یا آمالگام می باشد. آمالگام یا ماده سیاه، ترکیبی از شناخته شده ترین و کارآمد ترین فلزاتی است که در دندانپزشکی استفاده می شود. گرچه طبق باور عموم به آمالگام نقره شناخته می شود، اما در حقیقت از ترکیب فلزاتی نظیر نقره، جیوه، قلع و مس تهیه می شود.

ماده سیاه برای حفره های بزرگ تر دندانی، کاربرد زیادی دارد. دندانپزشک باید قبل از ترمیم، با انواع فرزهای دندانپزشکی به آماده کردن محل ترمیم بپردازد.
این محتویات پس از مخلوط شدن در دستگاه مخصوص، ماده ای خمیری حاصل می شود که دندان پزشک چند دقیقه فرصت دارد تا آن ها را با فرم دلخواه و متناسب با دندان بیمار در داخل دندان قرار دهد. پس از گذشت چند دقیقه آمالگام سفت و سخت می شود.
پر کردن دندان با ماده سیاه خوبه یا سفید؟
هر ماده ای که برای پر کردن دندان به کار می رود، حتما کاربرد موثری دارد. استفاده از مواد سیاه یا سفید به تصمیم دندانپزشک مربوط می شود. در برخی بخش ها، مواد سفید تأثیر گذاری بهتری دارند و مواد سیاه هم شامل همین قانون می شوند.
در حالی که پرشدگی دندان با مواد سفید به اندازه مواد سیاه، استحکام ندارد، اما زیبایی بیشتری را ارائه می کند. همچنین برای استفاده از مواد سفید نیاز به تراش کمتری در دندان ها وجود دارد.
اما پر کردن دندان با مواد سیاه استحکام و طول عمر بیشتری حتی نسبت به بهترین مارک کامپوزیت دارد. همچنین شامل هزینه کمتری می شود که بخصوص در هنگام پر کردن چند دندان، به چشم می آید.

مقایسه ماده سیاه و سفید:
در مقایسه آمالگام و کامپوزیت مهمترین مزیت آمالگام یا مواد سیاه، دوام بالا است. به طوری که معمولاً بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال عمر میکند. در حالی که کامپوزیت ها به طور متوسط ۵ سال عمر می کنند. به دلیل این خاصیت، برای پر کردن حفره های بزرگ و دندان های عقب از مواد سیاه استفاده می شود تا در هنگام جویدن آسیب نبینند. اما برای دندان های جلویی بیشتر از کامپوزیت استفاده می شود تا بعلت همرنگ دندان بودن، زیبایی بیشتری برای بیمار به همراه داشته باشد.
هزینه انجام پر کردن دندان با مواد سیاه هم کمتر از کامپوزیت است. همچنین مدت زمان کمتری را نسبت به پر کردن بوسیله مواد سفید یا کامپوزیت نیاز دارد.
قیمت پر کردن دندان با ماده سیاه یا آمالگام
پر کردن دندان با ماده سیاه هزینه کمتری نسبت به مواد سفید برایتان خواهد داشت. این مواد بعلت تهیه شدن از فلزات مختلف و همچنین تکنولوژی ساده تر و قدیمی تر، برای تولید و استفاده هزینه کمتری را نسبت به کامپوزیتی دارند که کمی جدیدتر است. البته برند آمالگام هم در قیمت آن موثر است بطور مثال می توان قیمت آمالگام سینالوکس را ببینید که یکی از بهترین هاست.
مواد سفید اغلب به چند دسته تقسیم می شوند که هر کدام با توجه به ویژگی هایی که ارائه می دهند، قیمت های متفاوتی دارد.

آیا پر کردن دندان آسیاب ، خلفی یا عقبی با مواد سیاه عاقلانه است؟
بدون شک بهترین گزینه برای پرکردن دندان خلفی با آمالگام است. این مواد همانطور که گفتیم، بدلیل ساختار تشکیل شده از فلز، استحکام بسیار بالایی دارند. اگر پر کردگی با مواد سیاه به خوبی انجام شود، بدون شک تا حداقل 15 سال از مشکلات هنگام جویدن غذا و درد دندان، دور خواهید ماند.
تنها مشکل استفاده از این مواد، رنگ آن در میان دندان های شماست. این مورد به علت کمتر دیده شدن دندان های خلفی، اهمیت چندانی ندارد و به راحتی می توانید از مواد سیاه استفاده کنید.
مزیت های پر کردن دندان با آمالگام یا مواد سیاه
در ادامه بصورت نکته وار به برخی از مزایای پر کردن دندان با مواد سیاه اشاره می کنیم:
- استحکام: این مواد دارای استحکام زیادی هستند و برای پر کردن دندانهای افرادی که پر کردگیهای وسیع و یا افرادی که دارای دندان قروچه و سایش شدید دندان هستند، مناسب است.
- دوام: پر شدن دندان با مواد سیاه یا آمالگام، دوام بالایی بین 10 تا 15 سال دارد و بسیار با دوام تر از پرشدگی های همرنگ دندان هستند.
- مهر و موم شدن دندان: آمالگام به خوبی تمامی درزهای ریز بین خود و دیواره دندان را پر میکند . به همین دلیل، جلوی نفوذ عوامل پوسیدگی زا و باکتریها به بخشهای عمقی دندان گرفته خواهد شد.
- قیمت: استفاده از مواد سیاه در پر کردن دندان ها به نسبت استفاده از کامپوزیت قیمت بسیار پایین تری دارد.
معایب پر کردن دندان با آمالگام یا ماده سیاه
- زیبایی: مهمترین مشکل استفاده از آمالگام در پرشدگی دندان، از بین رفتن زیبایی به دلیل رنگ نقره ای آنهاست. درحالی که بطور مثال رنگ بندی کامپوزیت اولترادنت در اکثر مواقع، بیمار را با رضایت از مطب خارج می کند.
- ترک خوردگی دندان: استفاده از آمالگام برخلاف مواد دیگر مورد استفاده در پر شدگی دندان، ممکن است با انقباص و انبساط (نوشیدن مایعات سرد یا داغ) موجب ترک خوردگی دندان شوند.
- حساسیت به مواد موجود: درصد بسیار کمی از بیماران (در حد تنها یک درصد) به جیوه استفاده شده در آمالگام حساسیت دارند. البته تمامی سازمان های داخلی و خارجی، استفاده از این ماده را برای کودکان بالای 6 سال و حتی زنان باردار کاملا بی خطر می دانند.
ماده سیاه یا آمالگام، خمیری تشکیل شده از آلیاژهای مختلف نظیر نقره، جیوه و … است که بدلیل استحکام زیاد برای پر کردن دندان استفاده می شود.
هر کدام مزیت های خاص خود را دارند. اگر به دنبال زیبایی هستید، پیشنهاد ما استفاده از ماده سفید یا کامپوزیت است. اما اگر استحکام برایتان اهمیت دارد، بهتر است از ماده سیاه یا آمالگام استفاده کنید
هزینه ترمیم دندان با ماده سیاه یا آمالگام، نسبت به برند مصرفی و دندان مورد استفاده متغیر است. اما همیشه نسبت به کامپوزیت و انواع دیگر ترمیم، قیمت ارزان تری دارد.