در مراجعه به دندانپزشکی برای پر کردن دندان ها حتما این سوال را از خود می پرسید که پرکردن دندان خلفی با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت و کدام ماده برای پر کردن دندان مناسب است؟ [ دندان خلفی : دندان آسیاب / دندان عقب ] سوال متداول بین مردم این است که برای پر کردن دندان از آمالگام استفاده کنیم یا کامپوزیت ؟ ( پر کردن دندان با کامپوزیت بهتر است یا با آمالگام ؟ ) این دو ماده سال‌هاست که در دندانپزشکی کاربرد دارند و هنوز هم محبوب هستند که استفاده ی هریک از این دو ماده مزایا و معایب خود را دارد .
در این مقاله به مقایسه پر کردن دندان با کامپوزیت و آمالگام و مزایا و معایب آن ها می پردازیم که بتوانید انتخاب بهتری برای ترمیم دندان خود داشته باشند. قبل از آن برای اطلاعات بیشتر به شما پیشنهاد می شود تا مقاله اجزای یونیت دندانپزشکی و انواع دایکال دندانپزشکی چیست را مطالعه کنید .
در کل باید گفت از آمالگام می توانید برای پر کردن دندانهای عقبی ( دندان خلفی ) استفاده کنید. زیرا هم رنگ آن سیاه است هم این که دندان های عقبی فشار زیادی را در هنگام جویدن متحمل می شوند.
اما کامپوزیت برای دندان های جلویی ( دندان قدامی ) مناسب تر است. زیرا هم دندان های جلو که نمایان هستند بهتر است با ماده ی سفید پر شوند، هم این که دندان های جلو فشار کمتری را در هنگام جویدن تحمل می کنند و نکته مهم این که تعویض پرکردگی های سالم آمالگام با کامپوزیت توصیه نمی شود .
Table of Contents
جدول مقایسه ای پر کردن دندان های خلفی (عقب/آسیاب) با آمالگام و کامپوزیت :
| مزایای آمالگام | مزایای کامپوزیت | معایب آمالگام | معایب کامپوزیت |
|---|---|---|---|
| استحکام و پایداری | زیبایی ظاهری | حساسیت به دلیل وجود آلیاژ | قیمت بیشتر |
| عمر طولانی | چسبندگی خوب با دندان | تراشیدن زیاد دندان | استحکام کمتر |
| پوشاندن تمامی درزها و جلوگیری از نفوذ باکتری | عدم نیاز به تراشیدن زیاد | عدم زیبایی ظاهری | طول عمر کمتر |
| قیمت کمتر | عدم محدودیت زمانی در خوردن | محدودیت زمانی در خوردن | نیاز به مراقبت |
پر کردن دندان های آسیاب با آمالگام بهتر است یا با کامپوزیت ؟
1) پر کردن دندان های عقب با آمالگام :
در پاسخ به این سوال که پرکردن دندان خلفی با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت ابتدا باید ویژگی ها و خواص هر کدام را بدانیم تا بتوانیم نتیجه گیری کنیم. و اما آمالگام …
آمالگام از مواد مختلف تشکیل شده که عبارتنداز : جیوه ، نقره ، مس و قلع می باشد که باعث اتصال فلزات به یکدیگر شده که سختی و اتصال ماده به دندان را دارد. جیوه ماده ای سمی است که از طریق تنفس ومواد غذایی جذب می شود. برخی پژوهشگران می گویند امکان آزاد شدن جیوه در هنگام برخورد حرارت به آمالگام وجود دارد، پس این امکان هم وجود دارد که هنگام خوردن غذا و نوشیدنی های گرم و سیگارکشیدن، جیوه از آمالگام آراد و بلعیده شود .
استفاده از آمالگام راحت تر بوده که پزشکان با سرعت عمل بیشتری می توانند عملیات پر کردن دندان را انجام دهند. وهمچنین آمالگام قیمت ارزان تری نسبت به کامپوزیت دارد و نکته ی دیگر این که، در پر کردن دندان با آمالگام، ممکن است پس از مدتی شاهد تغییر رنگ لثه و یا بافت دهان در اطراف پر کردگی از جمله زبان باشیم .
2) پرکردن دندان ها با کامپوزیت :
در مورد مساله پرکردن دندان خلفی با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت ، باید بگوییم که ماده ی دیگری که برای پر کردن دندان که دندانپزشک استفاده میرکند کامپوزیت است که این ماده سفید رنگ بوده و خمیری متشکل از مخلوط سرامیک و مواد پلاستیکی می باشد. کامپوزیت می تواند با رنگی بسیار شبیه رنگ دندان فرد، حفره دندانی را پر نماید. بعد از گذاشتن مواد داخل حفره دندان مواد توسط لایت کیور سفت می شود .
کامپوزیت ها به دلیل داشتن ظاهری همرنگ دندان و همچنین نداشتن جیوه و ترکیبات فلزی بیشتر مورد استقبال بیماران هستند. همچنین هنگام ترمیم دندان با کامپوزیت تراش کمتری لازم است .
مراحل پر کردن دندان با کامپوزیت :
- دندان پزشک دندان تحت درمان را ایزوله می کند تا بزاق به آن ها راه نداشته باشد و دندان خشک بماند.
- با کمک دریل دندان پزشکی (تراش با هوای فشرده) بخش های آلوده و عفونی دندان برداشته می شود.
- کامپوزیت را به صورت لایه لایه در محلی که تراش داده شده قرار می گیرد تا دندان پر شود.
- نور مخصوص بر هر لایه از مواد پر کننده تابیده می شود تا مواد سفت شوند .
- پس از این که مواد پر شده کامپوزیت شکل دهی می شود تا آن کاملا مشابه دندان های طبیعی شود .
مزایای پرکردن دندان های عقب با آمالگام بیشتر است یا با کامپوزیت :
1) مزایای پر کردن دندان خلفی ( آسیاب ) با کامپوزیت :
استحکام و پایداری این ماده را می توان بزرگترین مزیت آن در پر کردن دندان ها به شمار آورد. بنابراین ، دندان پزشکان جهت پر کردن دندان های آسیا، پرکردن دندان افرادی که مبتلا به دندان قروچه هستند، آمالگام را پیشنهاد می کنند .
افراد به طور متوسط می توانند تا ده سال از دندانی که با آمالگام پرشده استفاده کنند. لذا عمر طولانی می تواند مزیت دیگر این ماده برای پر کردن دندان ها باشد. در موارد بسیاری شاهد استحکام دندان برای چندین دهه بوده ایم .دیگر مزیت آمالگام پوشاندن تمامی درزها و جلوگیری از نفوذ باکتری ها به بخش های درونی دندان ها می باشد .
2) مزایای استفاده از مواد سفید یا کامپوزیت :
به دلیل هم رنگ بودن مواد کامپوزیت با دندان ها در زیبایی ظاهری تاثیر بیشتری نسبت به آمالگام دارد و از همین روی نیازی به استفاده از کامپوزیت در دندان خلفی (عقبی) نیس چرا که زیاد قابل مشاهده نیستند و به دلیل این که مواد کامپوزیت هم رنگ دندان ها هستند از آن ها می توان برای ترمیم شکستگی های دندان ها استفاده کرد، مخصوصا دندان های جلو (قدامی) که در معرض دید بیشتری هستند و از طرفی به دلیل پیوند شیمیایی خوبی که مواد کامپوزیت با مولکول های بدن دارد مواد کامپوزیت چسبندگی بسیار خوبی با دندان ها دارد .
از همه مهمتر اینکه برای استفاده از کامپوزیت در پر کردن بر خلاف آمالگام نیازی به زیاد تراشیدن نیست و دندان ها خیلی سریع پر می شوند .
ویژگی های پر کردن دندان با کامپوزیت :
- بهترین مزیت استفاده از انواع کامپوزیت برای ترمیم دندان ها همان همرنگ بودن آنها با رنگ دندان ها می باشد
- یکی دیگر از مزایای کامپوزیت دندان جلوگیری از پوسیده شدن دندان و برداشتن مقداری کمی از ساختار دندان می باشد.
- با استفاده از این روش، کامپوزیت در طول زمان می تواند از خود فلوراید آزاد کند و اجازه پوسیدگی بیشتر به دندان ها را نمی دهد.
- البته قابل ذکر است که کامپوزیت، همچنین سبب استحکام و استقامت دندان ها نیز می گردد و از سایش آنها جلوگیری می کند.
- مواد کامپوزیت باعث میشه که دیگر نیازی به استفاده از پین دندانی نباشد و بتوانند راحت روی دندان ها قرار بگیرند .
- ترمیم دندان های خلفی با کامپوزیت تنها به رفع پوسیدگی ها ختم نمی شود، بلکه می توان انواع شکستگی ها و تراشیده شدن ها را نیز ترمیم کرد، به طوری که هیچ گونه تغییری در ظاهر و زیبایی دندان ها ایجاد نمی شود و کسی متوجه استفاده از مواد کامپوزیتی در دهان نمی گردد .
- ترمیم دندان های خلفی (عقبی) با کامپوزیت همرنگ اگر با رعایت کلیه اصول آن انجام گردد محاسنی دارد که غیر قابل چشم پوشی می باشد .
- پس از انجام کامپوزیت فرد هیچ محدودیت زمانی و غذایی نداشته و می تواند بلافاصله از دندان خود استفاده نماید.
معایب پر کردن دندان های عقب با کامپوزیت بیشتر است یا با کامپوزیت :
1) معایب پر کردن دندان های خلفی با مواد سیاه یا همان آمالگام :
در پاسخ یه این سوال که پرکردن دندان خلفی با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت علاوه بر ویژگی های هرکدام باید از معایب و یا عوارضشان مطلع باشیم. آمالگام ماده ی سیاهی است که جهت پر کردن دندان استفاده می شود.و همین سیاه بودن ماده می تواند عیبی بزرگ برای ظاهر زیبای دندان ها، به خصوص دندان های جلویی به شمار رود. بسیاری از بیماران، صرفا به دلیل مسئله ی زیبایی کامپوزیت یا ماده ی سفید را جهت پر کردن دندان ها انتخاب می کنند .
مسئله دیگر خاصیت رسانایی آمالگام است که به عنوان یک آلیاژ فلزی ، سرما و گرما را بهتر منتقل می کند. لذا برخی از بیماران که در هنگام مصرف غذاها با مشکل مواجه می شوند، اما این حساسیت معمولا دو یا سه ماه بعد برطرف می شود. عیب دیگری که می توان به آمالگام نسبت داد این است که، جهت پر کردن با آن باید حجم بیشتری از حفره دندانی تراشیده شود .
2) معایب پر کردن دندان های خلفی با مواد سفید یا همان کامپوزیت :
کامپوزیت ها زودتر از مواد آمالگام از بین می رود و فرسوده می شوند پس گزینه مناسبی برای پر کردن دندان های عقبی (خلفی) که فشار زیادی را در هنگام جویدن تحمل می کنند نیست و از طرفی هم هزینه آن تقریبا بیش از دو برابر آمالگام می باشد .
تفاوت قیمت پر کردن دندان با کامپوزیت و آمالگام :
قطعا مشخص است که هزینه پر کردن دندان با کامپوزیت به مراتب بیشتر است هزینه پر کردن دندان با آمالگام است و این مورد خود یکی از دلایلی است که باعث می شود بگوییم از نظر هزینه پر کردن دندان خلفی با آمالگام بهتر از کامپوزیت است .
نتیجه گیری :
در این مقاله تا جای ممکن برای شما شرح دادیم که پرکردن دندان خلفی با آمالگام بهتر است یا کامپوزیت و در پایان باید گفت که شاید در گذشته این باور وجود داشت که کامپوزیت ها برای ترمیم دندان های کرسی مناسب نیستند و استحکام خوبی نسبت به آمالگام ها ندارند، ولی به لطف پیشرفت در تولید انواع کامپوزیت به جرات می توان ادعا کرد که کامپوزیت های نوین علاوه بر اینکه استحکام صددرصد قابل قبول دارند، بر خلاف آمالگام باعث سایش دندان های مقابل خود نیز نمی گردند هرچند که با توجه به مطالبی که بیان شد ترجیحا از کامپوزیت ها برای دندان های خلفی استفاده نکنید مگر آن که به کیفیت آن برای استفاده در ترمیم دندان های خلفی ایمان داشته باشید !!!
گردآوری: گروه تحقیق و پژوهش آنتوس
