انواع ست های دندانپزشکی ۱۴۰۲ [ آموزش ست های دندانپزشکی ]

آموزش ست های دندانپزشکی بدون شک مهمترین بخش موردنیاز دستیار دندانپزشک یا دندانپزشک تازه کار است. زیرا وظیفه اصلی یک دستیار دندانپزشک، آماده سازی انواع ست های دندانپزشکی موردنظر قبل از شروع درمان، با مشورت دندانپزشک است. منظور این است که دستیار باید پیش از آغاز بکار دندانپزشک، و با توجه به اعلام ست موردنیاز وی، تمامی وسایل و اقلام مورد استفاده برای آن بیمار خاص را با توجه به آموزش ست های دندانپزشکی که قبلا دیده است، جمع آوری کرده و در سینی قرار دهد. ست دندانپزشکی یک درمان شامل تمام ابزارها، وسایل و موادی است که در طی آن درمان، مورد نیاز خواهند بود.

در این مقاله سعی به معرفی انواع ست های دندانپزشکی داریم. این مطلب بخصوص برای دستیاران دندانپزشک بسیار مفید واقع خواهد شد، زیرا در طول این مطلب، به آموزش ست های دندانپزشکی موردنیاز با نمایش تصویر خواهیم پرداخت. مدتی قبل مطلب دیگری با عنوان آشنایی با وسایل دندانپزشکی برای دستیار برای این قشر زحمتکش تدارک دیده بودیم که می توانید آن را نیز مطالعه کنید. همچنین یک دستیار باید دانشی کوتاه در مورد مواد دندانپزشکی هم داشته باشد. در نتیجه خواندن مقالات کامپوزیت آی پی اس خوبه؟ و کامپوزیت کاریزما بهتره یا سارمکو را به شما توصیه می کنیم.

آموزش ست های دندانپزشکی

انواع ست های دندانپزشکی به لیستی از تجهیزات یا مواد خاص اطلاق می شود که برای کاری خاص در زمان مراجعه بیمار به مطب، مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع چند ابزار یا مواد در کنار هم ، یکی از اعمال دندانپزشکان، نظیر معاینه، قالبگیری یا ترمیم را انجام می دهند. از آنجا که این ابزار برای آن کار خاص تولید شده اند، پس مجموع ابزارهایی که برای کاری خاص مورداستفاده قرار می گیرند، تشکیل ست همان کار نظیر ست معاینه یا ست جراحی را می دهند.

دستیار دندانپزشک پس از مراجعه بیمار باید با دستور و مشورت دندانپزشکان، اقدام به آماده سازی این ست های خاص کنند. البته لازم به ذکر است که برخی مواد در دندانپزشکی به دلیل تغییر حالت، باید درست بلافاصله قبل از زمان استفاده از ظرف خارج شده و یا مخلوط شوند. در این موارد دستیار باید در زمان درخواست دندانپزشک ظرف ماده را باز و یا ماده مورد نظر را مخلوط و آماده کرده و به او تحویل دهد. در ادامه، آموزش ست های دندانپزشکی را با معرفی انواع ست های دندانپزشکی پی می گیریم.

ست معاینه در انواع ست های دندانپزشکی

ست معاینه دندانپزشکی از مهمترین و اصلی ترین ست های موجود در مطب دندانپزشکان است. هر مطبی باید برای این ست از ابزار ها و تجهیزات به روزی استفاده کند که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد. برندهای متفاوتی در دنیای دندانپزشکی موجودند که هرکدام کیفیت متفاوتی دارندو درنتیجه یک دندانپزشک باید با توجه به کیفیت مدنظر خود و با توجه به آموزش ست های دندانپزشکی اقدام به خرید آنها کند.

حتما بخوانید: فرق ایمپلنت کره ای و سوئیسی

آینه دندانپزشکی

آینه دندانپزشکی اصلی ترین ابزار موجود در مطب و ست معاینه دندانپزشکی می باشد. این ابزار، آینه کوچکی بوده که دسته فلزی دارد و به وسیله آن، پزشک می تواند داخل دهان بیمار را به راحتی ببیند. از دیگر موارد کاربرد آینه دندانپزشکی می توان به تاباندن نور به سطوح موردنیاز، و استغفار بافت های نرم لثه اشاره کرد.

پنس دندانپزشکی

با زوایا و نوک های متفاوت برای برداشتن وسایل و گرفتن پنبه و رول پنبه کاربرد دارد.

اسپاتول دندانپزشکی

اسپاتول های انواع مختلفی دارند اعم از اسپاتول دهانی، اسپاتول محکمه، اسپاتول پلاستیکی، اسپاتول همزن آلژینات، اسپاتول همزن کامپوزیت، اسپاتول موم ناودانی در اشکال و اندازه های مختلف برای مخلوط کردن، پرکردن و فرم دادن مواد پلاستیکی، سیمان ها و …به کار می رود.

برای کار کردن با مواد ترموپلاستیک مثل موم باید اندکی تیغه اسپاتول را گرم کنیم البته برای این کار بهتر است اسپاتول مخصوص داشته باشیم معمولا از جنس شیشه است.

اکسکاواتور

برای تراشیدن و برداشتن عاج نرم به کار می رود.

چیزل دندانپزشکی

دو نوع راست و زاویه دار آن برای تراش دادن مینای بدن محافظ عاج و همچنین قرار دادن لبه های مینا و عاج به کار می رود.

کندانس دندانپزشکی

برای فشردن و متراکم کردن مواد پرکننده بخصوص آمالگام استفاده می شود.

کارور دندانپزشکی

کارور وسیله دارای تیغه ای نسبتاً تیز هستند که به اشکال مختلف درست شده اند و برای فرم دادن آمالگام و رزین کامپوزیت بعد از قرار دهی در حفره تراش خورده استفاده می شود.

مطلب مرتبط: نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی

کارورها معمولا biangled ،double-end هستند که سرها، بول داده شده یا لبه چاقویی دارند.

عمومی ترین کارورهای مورد استفاده، کارور هولن باخ، وکارور کلوئید دیسکوئید وکارور فراهمز(frahms) می باشند.

فورسپس دندانپزشکی

فورسپس دندانپزشکی دیگر ابزار موردنیاز مطب دندانپزشکان است که ظاهری به شکل انبردست دارد. این وسیله که جنسی از فولاد کربن دارد، برای گرفتن و نگه داشتن اشیا یا دندان به کار برده می شود. اگر ناحیه جراحی بسیار عمیق باشد، بدون شک از این ابزار استفاده خواهد شد. درضمن این ابزار با دمای بالا در اتوکلاو استریل می شود.

دستگاه ساکشن

دستگاه ساکشن دیگر ابزار ست معاینه دندانپزشکی است که برای تخلیه واد زائد در دهان بیمار هنگام کار استفاده می شود. این ابزار همانند جاروبرقی، آب و مایعات مختلف در دهان مثل خون را از محیط خارج می کندو قدرت دستگاه ساکشنمتفاوت است و باید با توجه به درمان صورت گرفته تنظیم شود.

سوند معاینه

سوند معاینه کمی با چیزی که در ذهنمان داریم فرق می کند! این ابزار مهم و ضروری، دندان های پوسیده را بررسی می کند و البته در زمان جرم گیری هم از آن استفاده می شود.پر کردن لبه های دندان دیگر زمانیست که سوند معاینه در آن به کار می رود.

ست جراحی در انواع ست های دندانپزشکی

ست جراحی دندانپزشکی مجموعه ای از ابزار هاست که همانطور که نامش پیداست برای جراحی استفاده می شود. در دومین بخش از آموزش ست های دندانپزشکی به معرفی ابزار های مخصوص جراحی خواهیم پرداخت. تکنسین های دندانی که در عمل جراحی تبحر دارند معمولا هر کدام، یک ست جراحی دارند. این ست به علت راحتی در دسترسی و نظم داشتن چیدمان ابزار بسیار مورد استفاده است.

حتما بخوانید: طرز استفاده از بلیچینگ وایت اسمایل

دسته بیستوری

دسته بیستوری، تیغه ی بسیار تیزی است که در جراحی استفاده می شود. معمولا این تیغه ها از فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و می توان آن ها را در دو دسته یکبار مصرف و چندبار مصرف طبقه بندی کرد. البته در برخی از مدل ها، تیغه های این ابزار قابلیت تعویض دارند. این ابزار در معرفی انواع ست های دندانپزشکی در زمان جراحی، اولین و مهمترین وسیله است.

تیغ بیستوری

تیغ بیستوری همان وسیله ایست که با آن لثه را شکاف می دهند. ابزاری فوق العاده کاربردی و البته خطرناک! از این تیغ برای جراحی و کالبد شکافی و بعضی مواقع در صنایع دستی هم کاربرد دارد. اکثرا جنس تیغه ها، استیل کربن و برنجی است.

سرنگ تزریق

سرنگ تزریق سومین ابزار در آشنایی با ست های دندانپزشکی مخصوص جراحی معرفی می شود. این وسیله برای تزریق مواد دارویی به بدن کاربرد دارد. سرنگ ها معمولا شکل استوانه ای دارند و در انتهای آن پیستونی است که مایع داخل سرنگ را به بیرون هدایت می کند.

سوزن گیر

سوزن گیر که در حرفه ی پزشکی برای گرفتن سوزن جهت بخیه زدن زخم های بیمار کاربرد دارد، در چند سایز مختلف وجود دارد. شکل این ابزار بسیار شبیه قیچی است. معمولا بعد از هر بار عمل جراحی حتما باید سوزن گیر ها بررسی شوند.

الواتور پریوست

الواتور پریوست که غالبا در جراحی دندان استفاده می شود برای بلند کردن فلپ های لثه و بافت های نرم استفاده می شود. معمولا برای برداشتن لایه هایی که بر روی استخوان قرار دارند استفاده می شود.

رترکتور(مینسوتا یا پارابوف)

رترکتور که نام دیگر آن منقبض کننده است، ابزاری است که به دو صورت دستی و خودکار در بازار وجود دارند. این وسیله کمک می کند تا در زمان عمل جراحی، دندانپزشک دید بهتری نسبت به موقعیت دندان داشته باشد. این وسیله جراحی با داشتن تیغه های خمیده و قلاب مانند که دارای زاویه های مختلفی هستند، بافت های سطحی و عمقی را به اطراف می فشارد.

رانژور

رانژور دندانپزشکی برای برداشتن استخوان های تیز بعد از کشیدن دندان استفاده می شود. این ابزار دقیقا شبیه انبر و از جنس فلز هستند. این تجهیزات به نوعی طراحی شده اند که بیشتر از نیرویی که دندانپزشک به رانژور وارد می کند، به دندان فشار می آورد.

بن فایل

بن فایل دندانپزشکی یکی از پر کاربردترین تجهیزات دندانپزشکی است. از این وسیله برای افزایش طول دندان و مسطح کردن سطح دندان ترمیم شده استفاده می شود. جنس این ماده از استیل ضد زنگ است که قابلیت ضد عفونی کردن را نیز دارد.

آینه، سوند و پنس

آینه، سوند و پنس که پیش از این در آموزش ست های دندانپزشکی مخصوص معاینه معرفی کردیم، در ست جراحی هم کاربرد دارند.

ست قالبگیری در انواع ست های دندانپزشکی

ست قالبگیری دندانپزشکی یکی از معروف ترین و اصلی ترین ست های یک مطب بشمار می آید. بسیاری از اعمال دندانپزشکی وابسته به قالب گیری است. زیرا با قالبگیری یک شمای کلی از دندان قابل رویت است. در قالبگیری فرم دندان و بافت‌های اطراف آن به خوبی تمیز داده می‌شود. گاها اعمال دندانپزشکی بدون ست قالبگیری امکان پذیر نخواهند بود.

مواد و لوازم قالبگیری در هر ست می‌تواند از ست دیگر متفاوت باشد. در ادامه معرفی انواع ست های دندانپزشکی، به شرح محتویات این بخش خواهیم پرداخت. قالبگیری در دندانپزشکی به دو صورت دیجیتال و سنتی انجام می‌گیرد. در روش دیجیتال از یک دوربین کوچک استفاده می‌شود. ساخت قالب در این روش نیز کاملا به روز و مدرن است. در این روش بیمار اذیت نمی‌شود و ساخت قالب دقت بسیار بالایی دارد.

قالب گیری سنتی به کمک خمیرهای دندانپزشکی صورت می‌گیرد. اینجاست که یه ست قالبگیری دندانپزشکی نیاز داریم. بعد از ساخت خمیر دندانپزشک آن را روی دندان یا لثه بیمار قرار می‌دهد.بعد از چند دقیقه که خمیر شکل دندان را به خود گرفت از دهان خارج می‌گردد.

ست قالبگیری دندانپزشکی مارک و اقسام مختلفی دارد. ست قالبگیری اسپیدکس یکی از برندهای موجود در بازار است در این ست پوتی، واش و اکتیواتور قرار داده می­ شود.

معرفی ست های دندانپزشکی دیگر

در این مطلب به آموزش ست های دندانپزشکی پرداختیم که هم برای دستیاران و هم برای دندانپزشکان تازه کار بسیار مفید است. همانطور که گفته شد، مجموعه ای از ابزار که در کنار هم برای انجام کار خاصی در دندانپزشکی یاری می رسانند به عنوان ست (یا مجموعه) شناخته می شوند. سه ست مهم دندانپزشکی را که عبارتند از ست معاینه، ست جراحی و ست قالبگیری را معرفی کردیم. اما اگر بازهم بخواهیم به معرفی انواع ست های دندانپزشکی بپردازیم، باید عناوین دیگری را هم نام ببریم. این ست ها عبارتند از:

• جرم گیری و برساژ
• ترمیم آمالگام
• ترمیم کامپوزیت
• اکسترکشن یا کشیدن دندان
• بخیه زدن یا همان سوچور Suture
• برداشت بخیه
• درمان ریشه یا همان روت کانال تراپی (عصب کشی)
• پانسمان درای ساکت Dry Socket
• قالب گیری
• آماده سازی دندان برای روکش (کراون) یا بریج

متاسفانه برخلاف دیگر مجموعه های معرفی شده در انواع ست های دندانپزشکی که تابدینجا گفتیم، ابزارها و مواد موردنیاز در این ست ها در تمام مطب های دندانپزشکان ثابت نیست. درواقع هر پزشک با توجه به نیاز و تبهر خود حین انجام کار از تجهیزات خاصی استفاده می کند که نمتوان ابزار اصولی خاصی را برای آن بخش نام برد.

سوالات متداول درخصوص انواع ست های دندانپزشکی: