یکی از شایعترین اقدامات در جراحی دنتوآلوئولار خارج کردن مولرهای سوم مندیبل میباشد. از جمله عوارض شایع دیگر که در جراحی دندان عقل نهفته با آن روبرو هستیم میتوان به آسیب رسیدن به عصب زبانی و عصب آلوئولار اشاره کرد.
در بسیاری از موارد هنگام پرتونگاری معمولی ریشه های دندان های مولر سوم مندیبل بر روی کانال مندیبل مشاهده میشوند.
بدلیل نزدیک بودن دسته های عصبی عروقی در مندیبل به ریشه های دندان عقل ضروری است تا از تعیین رابطه کالبد شناختی بین این دو آگاه باشیم که با استفاده از ارزیابی های پرتونگاری قبل از عمل، جراح میتواند تغییرات لازم و موارد ضروری را برای جراحی در نظر بگیرد تا آسیب وارده به عصب را به حداقل برساند.
شیوه پانورامیک بعنوان بیشترین روش استاندارد در ارزیابی خطر آسیب به عصب آلوئولار پایینی مورد استفاده قرار میگیرد. هرچند که این روش قادر به مشخص نمودن موقعیت کانال مندیل به صورت باکو لینگوانی نیست اما دیگر روشهای (BUCCO-LINGUALLY) میتوانند مکان دقیقتر کانال مندیبل را نسبت به روش پرتونگاری تشخیصی پیشرفته (CBCT) مانند توموگرافی رایانه ای دو بعدی و معمولی مشخص کند و دقت بیشتری برای مشخص کردن ارتباط کالبد شناختی بین کانال مندیبل و ریشه دندان عقل دارند اما بخاطر هزینه زیاد و دسترسی دشوار، کمتر مورد استفاده قرار میکیرد.
به طور کلی بر اساس تحلیل تصاویر سه بعدی CBCT ارتباط بین دندان عقل نهفته مندیبل و کانال مندیبولار به دو دسته تقسیم میشود:
دسته اول: کانال مندیبولار دست نخورده و کامل بوده هرچند که ممکن است دندان عقل نهفته ی مندیبل با آن در تماس باشد یا نباشد.
دسته دوم: کانال مندیلاتور بوسیله دندان عقل نهفته مندیل شکسته شده است.
با تحقیقاتی که بر روی تصویر پانورامیک و CBCT انجام شد 9 موردی که در ادامه نام برده شده است بعنوان ارتباط بین کانال مندیبل و دندان عقل مشخص گردید، که در بین تمامی موارد 3 مورد دوشاخکی کانال و قطع شدگی خط سفید کانال و تیرگی ریشه از سایر موارد اهمیت بیشتری دارند.
1) قطع شدن خط رادیواپک کانال مندیبل
2) باریکی کانال
3) دوشاخگی کانال
4) افزایش رادیولوسنسی یا تاریکی ریشه
5) انحراف ریشه
6) باریکی ریشه
7) دوشاخگی و تاریکی ریشه
8) قطع لامینا دورا و فضای پریودنتال
9) ریشه های در حال تکامل
