درمان ریشه در بیماران مسن

در این مبحث میخواهیم درباره مشکلات و مسایل ویژه درمان ریشه در بیماران مسن بررسی داشته باشیم.

امروزه در لیست بیمارانمان تعداد بیماران مس به نسبت قبل افزایش قابل ملاحظه ای یافته اند. این امر به آگاهی آنها نسبت به ارزش دندان هایشان بر میگردد. این ایده که دندان را بکشیم و دندان مصنوعی بگذاریم به تدریج رنگ باخته و بیماران مسن خواهان حفظ دندان های طبیعی خود هستند.

بعنوان یک دندانپزشک وظیفه داریم با نیاز های خاص این گروه سنی آشنا باشیم و سعی کافی در حفظ دندان های طبیعی آنها داشته باشیم.

چه ملاحظات خاصی این گروه سنی دارند:

الف) بیماری های سیستمیک:

• این گروه به واسطه سن معمولا درگیر بیماری های خاصی هستند. اغلب بیماران مسن که کاندید درمان ریشه هستند بیمارانی هستند که به مشکلات سیستماتیک خود واقف هستند٬ می دانند چه داروهایی مصرف می کنند. به ما گوشزد می کنند چرا که کاملا نگران سلامتی خود هستند  و به آن اهمیت می دهند٬ بعضا حتی داروهای خود را همراه دارند و به ما در خصوص داروی بیحسی مخصوص هشدار می دهند
• باید به حرف هایشان خوب گوش دهیم٬ بیماران بسیار خوب و قدردانی هستند. کافیست ملایمت و مهربانی را در شما احساس کنند و کار خوب دریافت کنند آنگاه هرگز شما را ترک نخواهند کرد.
• ممکن است دچار کم شنوایی باشند که لازم است کمی بلندتر با انها صحبت شوند و همچنین دچار مشکلات کبدی٬ قلبی٬ کلیوی٬ دیابت و فشار خون بالا ممکن است داشته باشند.
• ممکن است سابقه جراحی قلب٬ انفارکتوس قلبی یا مغزی٬ سابقه شیمی درمانی و رادیوتراپی ٬ مفصل مصنوعی و… داشته باشند.
• لازم است با پزشک متخصصشان مشاوره کتبی در خصوص بیماری و داروهایشان… داشته باشیم٬ برخی بصورت روزانه ممکن است مواد ضد انعقاد مصرف  کنند که باید نسبت به آنها آگاه باشیم٬ شاید لازم باشد پزشک تغییری در دوز و یا قطع موقت دارو بدهد. دقت کنید که حتما مشاوره کتبی داشته باشید و آن را در پرونده بیمار حفظ کنید.
• لزوم پیش دارویی در برخی حالات ضروری است.
• پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی در مورد بیمارانی که عمل قلب انجام داده اند( عمل قلب باز) بیمارانی که دریچه مصنوعی دارند٬ مفصل مصنوعی دارند٬ سابقه تب رماتیسمی دارند و یا تحت درمان با داروهای ایمونوساپرسیو هستند.
• موضوع دیگر فشارخون بالا در این گروه سنی است و عموما داروهای پایین آورنده فشار خون مصرف میکنند.
• تزریق داروهای بی حسی بدون اپی نفرین باید مدنظر باشد و در پرونده بیمار با خودکار قرمز قید شود.
• نکته دیگر اینکه اگر بیمار مسنی داشتیم که قبلا مشکل سیستمیک نداشته و الان مجددا مراجعه کرده برای دندان دیگر٬ حتما مجدد تاریخچه پزشکی گرفته شود٬ ممکن است ایرا دچار مشکل شده باشد.
• اصولا بهتر است آپدیت کردن پرونده از جهت تاریخچه پزشکی کار روتین برای بیماری باشد که پس از مدتی مجددا مراجعه کرده است
• در خصوص مشکلاتی ماننده آرتروز گردن و دیسک کمر بایستی ملاحظات خاص داشت. از قبیل برقراری راحتی بیمار روی صندلی یونیت٬ پوزیشن و تنظیم مناسب صندلی و زیر گردنی.

ب) ملاحظات بافت نرم و سخت:

• بخاطر شل شدن و افتادگی نسوج در این بیماران٬ رترکت کردن لب و گونه با راحتی بسیار زیاد تری انجام میشود. که این یک حسن است.
• اگر بیماری باشد که مدتی در سگمنت خلفی سابقه بی دندانی( یک یا چند دندان) داشته٬ معمولا زبان این افراد رشد کرده و بزرگتر از حد نرمال است. از نظر پریودونیشم ممکن است تحلیل استخوان٬ لثه و یا تورم لثه داشته باشند.
• بالطبع بواسطه تغییرات فیزیولوژیک استخوان آلوءل نیز دچار aging نقصان در ارتفاع شده و ممکن است قسمت هایی از ساختار ریشه دندان و حتی فورکا در دهان اکسپوز شده باشد.
• برخی از این دندان ها علی رغم چنین وضعیتی بسیار محکم بوده و نباید به دلیل درگیری فورکا آن ها را محکوم به کشیدن کرد.
• این دندان ها می توانند به خوبی به این بیماران سرویس بدهند.
• اگر تحلیل استخوان و کلا پریودونشیوم منجر به از دست رفتن نسبت مناسب تاج به ریشه( Crown/Root ratio) شده باشد٬ ممکن است کشیدن در دستور کار قرار گیرد.
• بعلت تغییرات استیوپوروتیک در بیماران مسن٬ این بیماران به خوبی به تزریقات انفیلتریشن پاسخ می دهند و خیلی خوب بی حس می شوند.

گردآوری: گروه تحقیق و پژوهش آنتوس