پیوند استخوان فک به نوعی جراحی می گویند که در برخی مواقع هنگام ایمپلنت دندان موردنیاز است. حتما در مورد ایمپلنت دندان و جایگزینی دندان های از دست رفته، اطلاع دارید. گاهی مواقع، استخوان فک شما بنا به دلایل مختلفی تحلیل رفته و نیاز به بازیابی حجم استخوان فک پیدا می کنید. در این زمان، دکتر جراح به شما پیشنهاد پیوند استخوان فک را می دهد. برخلاف اسم ترسناک، این عمل عوارض آنچنانی نداشته و در اکثر موارد به راحتی قابل انجام است.
با توجه به ضخامت و شکل استخوان فک، دکتر جراح دندانپزشک، یکی از روش های مختلف استفاده از پودر استخوان دندانپزشکی و یا برداشتن بخشی از استخوان فک را مدنظر قرار می دهد. دقت کنید تا زمانی که استخوان کافی وجود نداشته باشد، ایمپلنت به فک متصل نشده و یا در زمان کوتاهی شل خواهد شد. اگر استخوان فک نازک یا با ارتفاع کم باشد، پیوند استخوان در ایمپلنت دندان انجام می پذیرد.
Table of Contents
چرا گاهی اوقات پیوند استخوان فک جهت انجام ایمپلنت ضروری است؟
تراکم کافی استخوان محل ایمپلنت بسیار مهم است زیرا لازمه نگهداری پایه ایمپلنت محسوب می شود. دندانپزشک عموما از بیمار می خواهد تا با انجام تصویر برداری های مخصوص و سه بعدی، بتواند وضعیت تراکم استخوان وی را مورد بررسی قرار دهد. اگر بعد از انجام تصویربرداری مشخص شود که فک بیمار شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت را ندارد، متخصص دندانپزشک ابتدا عمل پیوند استخوان را در ناحیه موردنظرانجام داده و سپس بیمار پس از گذراندن دوره بهبودی، برای انجام سایر مراحل ایمپلنت مجدداً به مطب دندانپزشکی مراجعه می کند. معمولاً شرایط زیر باعث تحلیل استخوان فک میشوند و بههمیندلیل لازم است پیوند استخوان برای ایمپلنت انجام شود:
- نقایص مادرزادی در استخوان فک
- ابتلا به سرطان استخوان فک
- ابتلا به بیماری لثه یا بیماری پریودنتال
- ظهور کیست یا گرانولوم در استخوان فک
- وجود حفرههای سینوسی بسیار بزرگ
- ضربه یا آسیب شدید به صورت و استخوان فک
انواع روش پیوند استخوان فک
پیوند استخوان فک بدلیل عدم دسترسی راحت به مکان مورد جراحی، از سختی های خاص خود برخوردار است. این جراحی به روش های مختلفی قابل انجام است که در ادامه مرور می کنیم:
پیوند حفره دندان
رایج ترین نوع پیوند استخوان فک جهت آماده سازی برای ایمپلنت، پیوند حفره دندان است. در این روش مواد پیوندی نظیر پودر استخوان Regen MBA 150 – 2000، مستقیماً درون حفره دندان کشیده شده قرارگرفته و پس از چهار تا شش ماه، سخت می شوند. بدین ترتیب قاعده و پایه سفت و سختی را برای ایمپلنت دندان فراهم می کنند. روش پیوند حفره دندان از استخوان آلوئولارمحافظت کرده و از تخریب آن بعد از کشیدن دندان جلوگیری خواهد شد.
پیوند قطعه استخوان
اگر در اثر حادثه یا ضربه، جراحت بزرگی در فک به وجود آمده باشد، باید از پیوند قطعه استخوان در محل آسیب دیده استفاده کرد. در این روش، نقص فک با پیوند یک قطعه استخوانی بزرگ که معمولا از انتهای فک برداشته شود، برطرف می کنند. استخوان برداشته شده با پیچ تیتانیومی در جای جدید خود ثابت شده و به مرور با استخوان های اطراف آن جوش می خورد. بعد از جوش خوردن، ایمپلنت را میتوان در این ناحیه انجام داد.
پیوند ستیغ فک
تقریبا همانند پیوند قطعه استخوان، گاهی اوقات بنا به دلایل مختلف، فک به اندازه کافی پهنا ندارد تا ایمپلنت را نگه دارد. اینجاست که دوباره از استخوان فک در محل دیگر برداشته شده و برای افزایش پهنای ستیغ فک استفاده می کنند.
لیفت سینوس
عموما فک بالایی انسان به اندازه کافی سختی جهت نگه داشتن ایمپلنت ندارد. در این مواقع برای اینکه فک بالا بتواند ایمپلنت را نگه دارد، از پیوند استخوان اسب استفاده می کنند. زیرا بسیار مشابه استخوان انسان بوده و البته به سرعت استخوان انسانی، حل نمی شود. گرچه استخوانی که به فک بالا افزوده می شود پشتیبانی خوبی برای ایمپلنت فراهم می کند؛ اما به دلیل حساسیت آناتومی حفره سینوس، ممکن است چهار تا نه ماه جهت التیام کامل زمان ببرد.
برای پیوند استخوان در دهان از چه موادی استفاده می شود؟
پیوند اتوگرافت: پیوند اتوگرافت به برداشت استخوان از بدن خود بیمار گفته می شود. معمولا از ستیغ استخوان تهیگاهی ران برداشت می شود.
آلوگرافت: استخوان آلو گرافت از یک اهدا کننده (معمولا یک جسد) به دست می آید. برند Regen از تولیدکننده های این نوع مواد است.
زنوگرافت: استخوان از یک حیوان (اغلب گاو) برداشت می شود.
آلوپلاست: از مواد سنتزی (مصنوعی) برای پیوند استفاده می شود که حاوی مواد معدنی طبیعی هستند.
اگر انجام ایمپلنت برای فک پایین است و فک پایین دچار تحلیل شده است با توجه به وضعیت مراجعه کننده، هر یک از انواع پیوند ویژگی و مزایای خاصی ارائه می دهند که متخصص بهترین آن را معرفی می کند. در مورد پیوند برای فک بالا جراحی سینوس لیفت به عنوان بهترین نوع پیوند معرفی می گردد.
مراحل انجام پیوند استخوان فک
انجام بی حسی : پیش از آغار عمل جراحی،پزشک اقدام به بی حس کردن ناحیه مورد عمل خواهد کرد.
شست و شوی دهان: برای جلوگیری از عفونت، باید محل جراحی و کلیه دهان تمیز و عاری از هرگونه آلودگی شود.
برش لثه : حالا نوبت به آن رسیده تا جراح دندانپزشک، بخضی از فک را که موردنظر جراحی است، برش داده و سپس آن را بالا بزند تا به استخوان زیر آن دسترسی پیدا کند.
جاگذاری مواد پیوند استخوان فک داخل لثه : موادی نظیر پودر استخوان و یا ممبرین استخوان، در اینجا استفاده شده و در محل موردنظر پزشک قرار می گیرند. این مواد بوسیله چسب قابل حل و یا غشا بخصوصی در جای خود قرار می گیرند و یا با پیچ مخصوصی، محکم می شوند.
بستن لثه و بخیه زدن : پس از اتمام کار، باید محل مورد جراحی بطور کامل بسته شده و بخیه بخورد تا مواد و استخوان فک اصطلاحا بطور کامل جوش بخورند.
مراقبت های بعد از پیوند استخوان فک
پیوند استخوان فک، جراحی سنگینی بحساب می آید و پس از آن باید مراقبت هایی را که در ادامه لیست کرده ایم، رعایت کنید:
- روز اول بعد از جراحی را کاملا به استراحت بپردازید.
- از شستشوی دهان و تف کردن بپرهیزید.
- در روزهای اول از مصرف مایعات داغ نظیر چای و … اجتناب کنید.
- در صورت خونریزی باید از گاز استریل مرطوب استفاده شود.
- جهت رفع سردرد، از مسکن کمک بگیرید.
- در صورت وجود تورم، از کمپرس یخ استفاده نمایید.
- از مصرف هرگونه دخانیات پرهیز کنید زیرا مانع بهبودی شما خواهد شد.
- بهتر است جهت نوشیدن مایعات از نی استفاده نشود.
- جهت نظافت و مسواک زدن، از مسواک نرم کمک گرفته و مدام نخ دندان بکشید.
- از دهانشویه کلرهگزدین و یا آب نمک استفاده کنید.
قیمت پودر استخوان به عوامل زیادی بستگی دارد. اگر عمل پیوند استخوان به صورت گسترده انجام شود مسلما پودر بیشتر مصرف خواهد شد. درنتیجه هزینه تهیه پودر نیز بالا می رود. منشا پودر تاثیر بسیار زیادی در قیمت پودر دارد. پودر استخوان گرانول Regen MBA 1000 – 2000 و یا پودر استخوان Regen DBM & MBA 500 – 1000 و یا ممبرین فشیا لاتا Regen T < 0.5 و یا ممبرین پریکاردیوم Regen T ≤ 0.5 از نمونه این مواد هستند.
مزایای پیوند استخوان دندان برای ایمپلنت
انجام پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان به عنوان یک جراحی تکمیلی مزایای متعددی را برای بیماران به همراه دارد. که از بین مهمترین آنها می توان از موارد زیر نام برد:
- بالا رفتن احتمال موفقیت کاشت ایمپلنت تا 90%
- بالا رفتن تراکم استخوان و مقاومت استخوان فک
- زیباتر شدن ساختار دندان ها با افزایش طول تاج دندان
- امکان بازسازی طرح لبخند ایده آل بیمار
- بالا رفتن استحکام ایمپلنت کاشته شده پس از پیوند استخوان فک
- درمان دائمی مشکلات مربوط به تحلیل رفتن استخوان فک بیمار
یک روش معمول دندانپزشکی به شمار می رود که پیش نیاز افرادی خاص جهت ایمپلنت دندان بوده و با افزایش عرض و ارتفاع استخوان فک در محل ایمپلنت، بستر را برای اجرای آن آماده می کند.
افرادی که دارای نقایص مادرزادی در استخوان فک بوده یا، سرطان استخوان فک دارند باید قبل از ایمپلنت، پیوند استخوان انجام دهند. همچنین افرادی که دارای حفره های سینوسی بسیار بزرگ هستند یا ضربه و آسیب شدیدی به صورت و استخوان فک آنها وارده شده است.
هر عمل جراحی، درد دوران نقاهت خواهد داشت. در این مورد هم اکثرا افراد درد خفیفی احساس خواهند کرد که عموما با مصرف قرص های تجویز شده کنترل و رفع خواهد شد.
نسبت به نوع عمل جراحی و میزان موردنیاز، مدت زمان انجام عمل می تواند حتی تا دو ساعت به طول بیانجامد. به این زمان، باید مدت تأثیر بیحسی که معمولا 30 دقیقه است را هم اضافه کنیم.
نمیتوان پاسخ دقیقی برای این سول داد. با توجه به پاسخگویی بدن بیمار و آمادگی آن، این زمان می تواند بین 2 تا 9 ماه متغیر باشد. البته که معمولا بعد از 10 روز، علائم جراحی از بین رفته و صورت به حالت طبیعی باز خواهد گشت.
