مقالات تخصصی

پروگنوز چیست ؟ [معنی پروگنوز دندان چیست؟]

1/5 - (1 امتیاز)

شاید بارها کلمه پروگنوز ( prognose) را شنیده باشید و پیش خود پرسیده باشید که پروگنوز یعنی چه ؟ معنی پروگنوز چیست؟  ما در اینجا به شما خواهیم گفت که پروگنوز چیست و انواع پروگنوز دندانی کدامند.اصولا قبل از انجام هر گونه عملی چه زیبایی و چه درمانی و ترمیمی باید خط مش روند درمان و تشخیص بیماری مشخص گردد.

قبل از اینکه به ادامه مقاله بپردازیم  باید این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که استفاده از مواد با کیفیت دندانپزشکی همچون انواع بهترین مارک کامپوزیت دندان و آمالکپ و آمالگام هایی مانند آمالکپ سینالوکس و سایر مواد و تجهیزات دندانپزشکی دیگر مانند انواع توربین دندانپزشکی نقش بسیار مهم و بسزایی در نتیجه درمان دارد.

وازه prognose به معنی پیش بینی و پیش آگهی است و پروگنوز دندان در واقع یعنی پیش بینی روند درمان و نتیجه درمان و در نهایت ریسک های درمان است که دندانپزشک این اطلاعات را در اختیار بیمار قرار می دهد.

این پیش آگهی یا همان پروگنوز دندان بعد از تشخیص بیماری و قبل از تعیین طرخ درمان بیمار مشخص می شود که طبق اطلاعاتی که از بیمار کسب می شود و نیز روش هایی که برای درمان وی مشخص می گردد تعیین می شود که میزان موفقیت و شکست طرح درمان نیز با توجه به تجربیات قبلی دندانپزشک مشخص می گردد.

گاهی اوقات پروگنوز یا پیش آگهی با ریسک اشتباه گرفته می شود، در حالی که ریسک عبارت است از احتمال اینکه بیمار در یک دوره خاصی به بیماری مبتلا بشود اما پیش آگهی یا پروگنوز دندان خط مشی روند و نتیجه درمان را برای بیمار مشخص می کند.

در اینجا به بررسی چگونگی تقسیم بندی پروگنوزهای پریودنتال می پردازیم و همچنین چگونه تشخیص دهیم دندان بیمار از لحاظ پریودنتال قابل نگهداری هست یا خیر.

پروگنوز دندان چیست

پروگنوز چیست ؟

ابتدا بیایید معنی لغوی پروگنوز ها را بشناسیم ، پروگنوز در واقع یک نوع اصطلاح طبی می باشد و به معنای پیش آگهی بیماری در آینده به واسطه پزشکی می باشد .

تعیین پروگنوز دندان چیست ؟

به فاکتور هایی که در پروگنوز دندان یا پیش آگهی آن در نظر گرفته می شود تعیین پروگنوز دندان می گویند که تنها بعضی از این فاکتور ها در تعیین پروگنوز دندان مهم است اما در نظر گرفتن تمامی فاکتورهای مربوطه می تواند در روند انجام کار بسیار مفید باشد.

بررسی دقیق و کامل هر کدام از این فاکتور ها باعث می شود تا دندانپزشک یکی از دسته بندی های انواع پروگنوز دندان را انتخاب کند که این دسته بندی های شامل موارد زیر است:

تقسیم بندی اول معنی پروگنوز  :

در گذشته تقسیم بندی بر اساس مطالعات ارزیابی Tooth mortality صورت می گرفت که شامل عالی (excellent) خوب(good) ٬ متوسط (fair) ٬ضعیف( poor) ٬ مشکوک( questionable) و ناامید کننده ( hopeless) بود.

1) پروگنوز عالی چیست ( پروگنوز excellent ) :

در این نوع از پروگنوز دندان چیزی به عنوان تحلیل استخوان وجود ندارد و ضعیت لثه ها به صورت عالی می باشد و بیمار بسیار همکاری خوبی دارد و هیچ عارضه و بیماری ای از قبیل دیابت و بیماری قلبی و غیره را ندارد.

2) پروگنوز خوب چیست (پروگنوز good ) :

در این دسته از پروگنوز دندان ، کنترل فاکتور های اتیلوژیک و ساپورت پریودنتال کافی جهت اطمینان از اینکه دندان توسط بیمار و پزشک قابل نگهداری است و بعضا یک یا چند مورد از فاکتورهای زیر شامل می شود:

  • بیمار دارای ساپورت استخوانی و یا باقیمانده استخوانی مناسبی است
  • عواملی که باعث ایجاداین عارضه شده اند و بطور مشهود مشخص هستند و امکانات کافی برای کنترل کردن این عوامل موجود است
  • بیمار همکاری کافی را دارد و هیچ عارضه غیر قابل کنترلی ندارد.

3) پروگنوز متوسط چیست ( پروگنوز fair ) :

 تقریبا 25 درصد attachment loss و یا درگیری فورکا کلاس یک (ضایعه ای با عمق و محل مناسب که اجازه نگهداری را به بیمار با همکاری خوب میدهد).

که در این دسته از پروکنوز دندان یک یا چند مورد از موارد زیر وجود دارد:

  • ساپورت استخوانی باقیمانده کمتر از مقدار قابل قبول می باشد
  • تعدادی دندان لق وجود دارد
  • بین انشعاب بین دو یا سه ریشه دندان های کرسی بزرگ درگیری وجود دارد و درگیری فورکای درجه یک می باشد
  • بیمار همکاری قابل قبولی دارد و تعداد کمی از فاکتورهای سیستمیک/محیطی را شامل می شود

4) پروگنوز ضعیف چیست( پروگنوز poor ) :

درصد attachment loss و درگیری فورکا کلاس دو ( محل و عمق ضایعه منجر به امکان نگهداری دندان اما با مشکل میشود).

و موارد زیر را در بر دارد:

  • تحلیل استخوان در حد متوسط تا پیشرفته است
  • نواحی به شختی قابل نگهداری می باشند
  • درگیری فورکای درجه یک و درجه دو وجود دارد
  • بیمار همکاری قابل قبولی ندارد و مشکوک به فاکتورهای سیستمیک است

5) پروگنوز مشکوک چیست ( پروگنوز quesitonable) :

بیش از 50 درصد ٬attachment loss نسبت تاج به ریشه ضعیف٬ شکل ریشه نامناسب٬ درگیری فورکا کلاس دو با دسترسی مشکل یا کلاس سه٬ لقی بزرگتر از گرید دو و تقارب ریشه ها در این نوع از پروگنوز دندان دیده می شود.

این دسته از پروگنوز دندان شامل یک یا چند مورد از موارد زیر می باشد :

  • تحلیل استخوان ها در سطح پیشرفته مس باشد
  • درگیری فورکای درجه دوم و درجه سوم وجود دارد
  • نواحی غیر قابل دسترس هستند
  • لقی دندان مشهود است
  • فاکتورهای سیستمیک و محیطی وجود دارند

6) پروگنوز ناامید کننده چیست ( پروگنوز hopeless ) :

این دسته از پروگنوز دندان فاقد attachment loss کافی جهت حفظ سلامتی و راحتی و فانکشن دندان می باشد و یک یا چند مورد از موارد زیر را شامل می شود :

  • تحلیل کامل استخوان ها در سطح پیشرفته
  • عدم وجود نواحی قابل نگهداری
  • ئجود فاکتورهای سیستمی و محیطی غیر قابل کنترل

 

تقسیم بندی دوم پروگنوز دندان چیست :

تقسیم بندی دیگر براساس احتمال کسب ثبات در اجزا ساپورت کننده پریودنتال توسط kwok و caton بیان شد که براساس احتمال پیشرفت بیماری در ارتباط با فاکتور های سیستمیک و موضعی است:

 

1) پروگنوز دندان مطلوب چیست :

درمان جامع پریودنتال و فاز نگهدارنده منجر به ثبات وضعیت دندان میشود و از دست رفتن آتی ساپورت پریودنتال غیر محتمل است.

2) پروگنوز دندان مشکوک چیست :

فاکتور های موضعی یا سیستمیک موثر در وضعیت پریودنتال دندان ممکن است قابل کنترل باشد یا نباشد. اگر قابل کنترل باشد درمان جامع منجر به ثبات وضعیت پریودنتال میشود و در غیر این صورت تخریب آتی پریودنتال ممکن است رخ دهد.

3) پروگنوز دندان غیرمطلوب چیست :

فاکتور های موضعی یا سیستمیک موثر در وضعیت پریودنتال قابل کنترل نیستند. غیر محتمل است که درمان جامع پریودنتال و فاز نگهدارنده از تخریب پریودنتال جلوگیری کند.

4) پروگنوز دندان ناامیدکننده چیست :

دندان باید کشیده شود.

 

نکته: فقط پروگنوز های ٬good ٬fair٬ hopeless میتوانند با صحت منطقی پابرجا بمانند.

 

پروگنوز دندان یعنی چه

پروگنوز دندان کلی (پروگنوز overall ) و پروگنوز تک دندان ( پروگنوز Individual ) چیست :

پروگنوز دندان را می توانیم به دو دسته پروگنوز کلی و پروگنوز تک دندان نیز تقسیم کنیم که در نوع پروگنوز کلی تمامی دندان ها را به شکل یک مجموعه در نظر می گیریم که تحت عواملی همچون سن و شدت بیماری و سگارکشیدن و پلاک دندان و و امکانات پروتزی و غیره تحت تاثیر قرار می گیرد.

در پروکتوز دندان کلی ما به این سوالات پاسخ می دهیم که آیا باید درمان را انجام دهیم و یا در صورت درمان احتمال موفقیت وجود دارد ؟در صورتی که پروتز انجام دهیم آیا سایر دندان ها تحمل فشار نیروی بیشتر توسط کاشت پروتز را دارند؟

اما در پروکتوز تک دندان شرایط متفاوت تری دارد که پس از پروکتوز کلی باید تعیین شود و تحت تاثیر آن قرار دارد.

مثلا اگر پروکتوز کلی بیمار ضعیف باشد، دندانپزشک برای نگه داشتن دندانی که پروکتوز مشکوک دارد دیگر تلاش نمی کند.

 

جمع بندی انواع پروکتوز دندان :

  • تنها پروگنوز عالی و پروگنوز خوب و پروگنوز ناامید کننده را می توان با  دقت بالایی تعیین و مشخص نمود.
  • برای تعیین و مشخص کردن پروگنوز ضعیف و پروگنوز متوسط و پروگنوز مشکوک باید به عوامل بسیاری توجه کنیم و بصورت دقیق نمی توان نوع آن را مشخص کرد و ابتدا باید با توجه به شواهد یم پروگنوز موقت را انتخاب کرد و شروع به فاز اول درمان کرد و در روند کار می توان نوع دقیق اینکه پروگنوز دندان چیست و از کدام نوع است را مشخص نمود.

 

گردآوری: گروه تحقیق  و پژوهش آنتوس

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.